Пераслед мінулага - стр. 3
У тыя хвіліны Юрый Люты ўдзельнічаў у наступальнай аперацыі, настаў час для вызвалення часова згубленых, акупаваных ворагам, тэрыторый Радзімы. Яго сэрца калацілася ціха, дрыжала не так моцна, як у першыя дні вайны або ў першым баі. Ваенны час паступова змяняў Юрыя, гартаваў яго дух, ён стаў храбрэй і мужней. Нягледзячы на тое, што некаторыя з яго таварышаў па службе лічылі, што яго занадта ўпэўненая адвага можа загубіць яго ў баі, Юрый працягваў жыць. І ў гэты момант наступу ў сяржанта Лютага не было ні жалю да суперніка, ні стомленасці да сябе. Ён наглядзеўся праўды і нахапаўся горкіх пачуццяў, якія па меры бітваў заглушалі боль, уздымалі дух скончыць гэтую вайну перамогай.
Працягвалі бязладна свістаць кулі. Варожыя салдаты білі як папала, заўважыўшы мільгаючы чалавечы цень сярод дрэў. Юрый Люты знаходзіўся ў пярэдняй лініі. Яму даводзілася часта спыняцца і хавацца за тоўстымі бярозамі, углядацца, лавіць агнявыя кропкі ворага, хутка прыціскацца да параненай глебы. Штурмавы атрад усё бліжэй падбіраўся да варожых траншэяў, цяжка прабіваў іх смелыя блакіроўкі. Люты часта кідаў гранаты ў занятыя ворагам акопы і бліндажы, а затым выпускаў доўгую чаргу ў цёмныя земляныя бункеры. "Пацукі", так называлі салдат праціўніка, якія хаваліся ў бліндажах і адстрэльваліся да апошняга, не жадаючы здавацца.
Старшы лейтэнант па сувязі кіраваў усімі атакуючымі групамі. Ён знаходзіўся ў гушчы падзей і амаль увесь час крычаў. "Заходзь справа! Злева абыходзь! Наперад! Наперад!" – рваў голас афіцэр пры шуме бітваў. У той дзень сяржант Люты зладжана выконваў загады. Ён смела залазіў у акопы, дабіваў агрэсара, які не здаваўся, у крытых умацаваннях. Юрый даставаў з бліндажоў захопленае ўзбраенне і чакаў новых распараджэнняў. Крыху перавёўшы дух, Юрый зноў ішоў у наступ, так ішоў, быццам зусім пераставаў баяцца агню ў адказ. Ён люта і смела, з вялікім тактычным розумам, кідаўся на ворага, ішоў на подзвігі. Іншыя не разумелі яго неасцярожнасці. Ад таго, свае салдаты часта паўтаралі пасля бою: "Як ты яшчэ жывым застаешся? Шанцаванне? Няйначай як загавораны! Ты што, зусім не баішся смерці? Цябе не чакаюць дома?" А Юрый Люты адказваў ім: "Шанцаванне? Не! Я проста хачу хутчэй прыбраць ворага з нашай зямлі!" Але салдаты разумелі, што адной толькі адвагі мала, для таго каб жыць і пазбегнуць кулі. Адвага – гэта добра, але гэтага недастаткова. Патрэбна асцярожнасць, уменне правільна ацэньваць сітуацыю і хутка прымаць узважаныя рашэнні. А можа ў Лютага гэта ўсё было? Колькі адважных хлопцаў ужо загінула… Вельмі шмат! А Люты, які не першы год ваяваў, разумна ішоў наперад, пралічваючы дзеянні ворага. Ён страляў у праціўніка першым, сыходзіў ад гранат, кулі толькі злёгку драпалі яго скуру, нават артылерыя біла занадта блізка, але не магла яго забіць. Многія байцы не здагадваліся, наколькі разумны быў Юрый, і больш верылі ў яго шанцаванне. Таму прывязалася да яго мянушка Шчасліўчык, прымацаваўся новы пазыўны да адважнага салдату. Часам здавалася, што яго ад смерці ахоўвае сам Бог. Усё было магчыма. Ці мо ўсё ж гэта было шанцаванне? Нягледзячы на ўсю сваю мужнасць і імкненне адпомсціць, адагнаць захопніка са сваёй зямлі, Юрый не аднойчы прапаноўваў варожаму салдату здацца, выйсці з бліндажу да таго, як туды будзе кінута граната. Бо былі тыя, хто падымаў белы сцяг, але ўсё ж многія біліся да канца, не здаваліся і гінулі ў сваіх сырых норах. "Пацукі!" – паўтараў Люты. Не абыходзілася і без гэтага: адчуваючы блізкае паражэнне, суперніку ўдавалася загадзя пакінуць бліндаж і адысці назад, углыб, на іншую лінію абароны.