Размер шрифта
-
+

История проституции

1

Перепечатана в книге Гирта «Wege zur Heimat». München, 1909 г., с. 477–478.

2

См. его статью «Сексуальная психология» в «Tag» № 168 от 4 апреля 1907 г.

3

Собственно основателя современной половой патологии.

4

Werke Bd. VII, S. 655, а также Gustav von Stryk, Wilhelm von Humboldts Ästhetik als Versuch einer Neubegründung der Sozialwissenschaft, Berlin 1911, S. 16–46.

5

Ueber den Geschlechtsunterschied und dessen Einfluss auf die organische Natur». Neudruck in der Akademieausgabe, Berlin 1903, Bd, I, S. 311–334.

6

«Ueber die männliche und weibliche Form». Там же, стр. 335–369.

7

Freud сам называет меня основателем антропологической теории сексуалогии (см. его сочинение по сексуальной психологии, «Drei Abhandlungen zur Sexualtheorie», Wien 1905, S. 80). Последователь Freud'a, Wilhelm Stekel также говорит («Nervöse Angstzustande und ihre Behandlung», Berlin-Wien 1908, S. 311): «Исследования Ивана Блоха дали нам точные доказательства того, что извращения не являются продуктом вырождения и что они существуют у диких народов даже гораздо чаще, чем у якобы рафинированных людей декаданса, которые, пресыщенные нормальными наслаждениями, будто жаждут новых ощущений». Я должен указать на это, потому что в последнее время замечается стремление выдвинуть вперед Freud'а, как инициатора антропологического метода, между тем как его сексуальный «психоанализ» представляет ведь только специальное применение и, – несмотря на преувеличенный символизм – несомненно, важное практическое использование моего антропологического метода.

8

См. также мою речь «Есть ли проституция необходимое зло?», сказанную мною на 11-м общем собрании немецкого союза в защиту матерей 16 апреля 1909 г. (Neue Generation 1909, S. 179–190, 224–236), а также мою речь «Половой вопрос в древности и его значение для современности» на интернациональном конгрессе в защиту матерей и половой реформы 29 сентября 1911 г. (Neue Generation 1912, стр. 21–29, 87–99). Я и здесь также подчеркиваю даты (1906, 1909, 1911 гг.), потому что в начале 1912 г. один автор, совершенно умалчивая о моем приоритете касательно идеи о связи половой жизни с трудом, выдает ее, как теперь только им открытую».

9

По этому вопросу см. мою книгу «Половая жизнь нашего времени», перев. врача Лурье-Гиберман, изд. «Современной медицины и гигиены» глава 17-ая.

10

Например, сочинение Поля Лакруа, под псевдонимом Пьера Дюфура, обнимающее только древнюю эпоху и историю проституции во Франции до 17-го века.

11

Friedrich Christian Benedikt АVё-Lallcmant, Das deutsche Gaunertum, Leipzig 1862, Bd. III, S. 166.

12

Первый эскиз содержит мой доклад, прочитанный на втором общем собрании «Немецкого союза для защиты матерей» в Гамбурге (15 апреля 1909 г.): «Есть ли проституция необходимое зло?» (Напечатан в «Die neue Generation», 1909 г., № 5, стр. 170–190 и № 6, стр. 224–236.)

13

М. Rabutaux, De Lа prostitution en Europe depuis l’antiquite jusqu’a la fin du XVI siecle, Paris, 1865, стр. 119.

14

Овидий, т. 1, Элегия 10, стр. 121–122, перев. А. Клеванова, 1874 г. Изд. бр. Салаевых.

15

Alexander V. Oettingen, Die Moralstatistik in ihrer Bedeutung fur eine Sozialethik. 3. Aufl. Erlangen, стр. 81.

16

Даже и в фундаментальной книге Роберта Мюллера, «Sexualbiologie. Vergleichend – entwicklungsgeschichtliche Studien über das Geschlechtsleben des Menschen und der höheren Thiere» (Berlin 1907), я не нашел ничего об этом.

17

Gould, Handbook to the Birds of Australia, London, 1865, т. 1, стр. 300, 308, 444–461.

18

Изображение такой беседки имеется в сочинении Дарвина «Происхождение человека и половой подбор», т. II, рис. 46 (к стр. 262). Перев. проф. Сеченова, 1896 г.

19

Geheimnisse der Prostitution. Enthullungen aus dem Leben der Boherne galante aller Lander. Von Dr. d’Henri, Leipzig 1871, стр. 5.

20

Athenaei Deipnosophistae e recognitione Augusti Meineke, Leipzig 1859. Vol. Ill, p. 26 (книга XIII, стр. 569e).

21

Noni Marcelli Compendiosa Doctrina emendavit et adnotavit Lucianus Muller, Leipzig 1888, Bd. II, S. 4–5: Inter menetricem et prostibulum hoc interest, menetrix honestioris loci est et quaestus; nam menetrices a manendo dictae sunt, quod copiom sui tantum modo noctu facerent; prostibula, quod ante stabulu-i starent quaestus diumi et nocturni causa. Plautus in Cistellaria manifestissime discrevit: intro ibo, nempe meretricem adstare in via solam prostibuli sanest.

22

Titus Maccius Plautus, Lustspiele deutsch v. Dr. W. Bunder. Stuttgart 1867, Bd. II. Der junge Carthager (Poenulus), S. 42

23

Corpus inscriptionum Latinarum Vol. IV; Inscriptiones parietariae Pompejanae etc. ed. Carolus Zangemeister, Берлин 1871, стр. 125 № 1948 (стенная надпись одной базилики).

24

Цитировано по изданию «Corpus juris civilis» A. M. Kriegel, E. Hermann u. Ed. Osenbruggen, Leipzig, 1858, Bd. I, S. 370.

25

Palam questum facere dicemus non tantum earn, quae in Iupanario se prostituit, verum etiam si qua, ut assolet, in taberna cauponia, qua alia pudori suo non parcit. § 1. Palam autem sic accipimus, passim, hoc est sine delectu; non si qua adulteris vel stupratqribus se commitit, sed quae vicem prostitutae sustinet. § 2. Item, quod cum uno et altero pecunia accepta commiscuit, non videtur pa– am corpore quaestum facere. § 3. Octavenus tamen rectissime ait, etiam earn, quae sine quaestu palam se prostituerit, debuisse his connumerari».

26

J. Jeannel, Die Prostitution in den grossen Städten im XIX Jahrhundert und die Vernichtung der venerischen Krankheiten, übers. von F. W. Muller, Erlangen, 1869, стр. 76.

27

Gespräche Friedrichs des Grossen mit Henri de Cat, Leipzig, 1885, стр. 11.

28

Dig. libr. XXIII, Tit. II, 41: Probrum intelligitur etiam in his mulieribus esse, quae turpiter viverent, vulgoque quaestum facerent, etiamsi non palam.

29

Ср., например, J. A. Gerstlacher, Tractatus medico-legalis de stupro in usum eorum qui jurisprudentiae et medicinae operam dant praecipue eorum qui in toro versantur, Erlangen 1772, S. 30: «Per leges et Jureconsultos ne foemina quidem mercede conducta meretrix iudicatur, modo suum non vulget corpus et quibuscunque praebeat passim petentibus, quamvis enim femina ista, mercede conducta, usuram ex suo accipiat corpore, ex usu tamen non quorumcunque auorum, sed souus conductoris est, ad essentiam autem fceminae meretricis per leges et Jureconsultos simpliciter necessarium esse videtur, ut non uni tantum, sed quibus– cunque et passim petentibus suum offerat corpus, pudicitiamque in propatulo habeat. Ista autem Jureconsultorum definitio, qua meretricem appellant foeminam, quae formam passim exhibet venalem, manca certe mihi quidem videtur; non sola enim foemina ista, quae suum vendit corpus, et venalem exhibet quaestus gratia formam sed ista etiam, quae ex Iibidine passim petentibus sui facit copiam».

30

Dig. XXIII, Tit. II, 43, § 6–9: § 6. Lenocinium facere non minus est, quam corpore quaestum exercere. § 7. Lenas autem eas dicimus, quae mulieres quaestuarias prostituunt. § 8. Lenam accipiemus et earn, quae alterius nomine hoc vitae genus exercet. § 9. Si qua cauponam exercens in ea corpora quaestuaria habeat, ut multae assojent sub praetextu instrumenti cauponu prostitutas mulieres habere, dicendum, hanc quoque lenae appellatione contineri.

31

Die attischen Nachte des Aulus Gellius, übersetzt von Fritz Weiss, Leipzig 1875, Bd. I, S. 231 (Buch IV, Kap. 3 § 3).

32

Р. Dufour (Paul Lacroix), Histoire de la prostitution, Bruxelles 1861, Bd. III, S. 108.

33

M. Rdbutaux a. a. O. S. 120–121 (Glossa ad Can. 16. distinct. 34). Cp. также Benedicius Carpzov, Practicae novae imperialis Saxonicae rerum criminalium editio nona, Lipsiae 1695 Pars II quaest. 70 no. 2, p. 159. – S. Chr. Ursinus de quaestu meretricio, Halle 1737, S. 5.

34

Cp. напр. замечательные выводы у Jо. Henr. Berger, Electa Jurisprudentiae criminalis, Leipzig 1721, S. 419 (Observatio CLV): Ab uno tribus vicibus, quantumvis intercedente quaestu, stuprata pro meretrice habenda non est. – Ut meretrix dicatur, minime tres actus, uque dixerti ratione agentium, requiruntur, quanquam Glossa (numerum certum ponens pro incerto) earn demum meretricem vocat, quae 23.000 homines admisit. Ex quo consequitur, respiciendum esse non tam ad freguentiam actus, qxiam ad agentium plurdlitatem. lta ab uno stuprata trinis vicibus et amplius, etiam quaestu intercedente, pro meretrice haberi nequit, atque adeo nec stuprator liberatur a dotatione et alimentatione infant's, quamvis stupatra deinceps in matrimonio, cum alio inito,pepererit infan tern.

35

Scortatio corruptio est propru corporis, quae non adhibetur ad generationem filiorum, sed tota ad voluptatem spectat, quod est indicium incontinentiae non autem virtutis signuum. – Zitiert nach Dufour a. a. 0. Bd. III, S. 111.

36

«Meretrix est quae multorum libidini patet cujus publice venalis est turpitudo» (Corpus juris canonci ed. Lipsiensis secunda. ed. Aemilius Friedberg, Leipzig 1879, Pars prior col. 1130 (Decreti secunda pars causa XXXII Quaest IV. c 11); vgl. ferner Decretum Gratiani emendatum una cum glossis Gregroru XIII. Pont. Max. Jussu editum ed. ultima, Taurini 1620, col. 1618).

37

Quoad meretricium, istud fornicationis genus est concubitus cum prostituta, id est cum muliere omni viro occurrenti parata, publica et communiter venali. (Moechialogie par le Рёге Debreyne. 5me edition, Paris 1874, S. 92 bis. 93). Ebenso J. B. Bouvier, Dissertatio in sextum decalogi praeceptum Cap. II. § 3 (12. Aufl., Paris 1850);. Lupellus, Tractatus de castitate, Paris 1858, Bd. II, S. 27; D. Craisson, De rebus venereis ad usum confessariorum, Paris 1870, S. 23.

38

Так, в епитимиях проститутками неоднократно называются просто женщины, которые потеряли девственность при внебрачных половых сношениях. В Roenitentiale Hubertense (франкского монастыря, св. Губертуса в Арденнах), например, сказано: «Be meretricibus. Si quis fomicaverit сип his feminis,qui cum alus fornicaverunt et virginitatem amiserunt vel viduis, III annis poeniteat, monachus vero VII». (Цит. no F. W. 3. Wasserschleben. Die Bussordnungen der abendlandischen Kirche, Halle 1851, S. 379). – Cp., напротив, весьма обстоятельное определение в «Corrector» Burchard V. Worms'a, (у Wasserschleben'a а. а. О. стр. 663), который обозначает, как проституцию, «сводничество своим собственным или чужим телом, продажу своего собственного или чужого тела» многим любовникам (amatores).

39

См. статью «Ниге» в: Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm, В. IV, zweite Abtheilung, bearbeitet von Moritz Heine, Leipzig 1877, Spalte 1958–1960. – Далее: W. E. Wilda, Das Strafrecht der Germanen. Halle 1842, S. 809. – Des Schwabenspiegels Landrechtsbuch, herausgeg. v. E. G. Gengler, Erlangen 1853, S. 119. (Cap. 173, § 13).

40

Deutsches Wörterbuch von Grimm, a. a. O., Spalte1960. – И в Капитулах Жарла Великого также fornicatio обнимает «adulter, luxuriosi и meretrices» (Capitula с. VI, tit. 312 в Codex Legum antiquarum ed. Lindenbrog, Frankf. 1613, S. 1032–1033).

41

«Si aliqua puella ingenua sive mulier, in civitate publice fornicationem exercens, meretrix' agnoscatur, et frequenter deprehensa in adulterio, nullo modo erubescens, iugiter multos viros per turpem suam consuetudinem adtrahere cognoscitur, hujusmodi a Comite civitatis comprehensa trecentis flagellis publics verberetur… Et si forte contingat, ut cum conscientia patris sui vel matris adulterium admittat, ut quasi per turpem consuetudinem et conversati'onem vic– tum sibi vel parentibus suis acquirere videatur… singuli eorum centena flagella suscipiant». Leges Wisigothorum, Lib. Ill tit 4 no. 17. (in: Codex Legum antiquarum ed. Frid. Lindenbrog, Frankfurt, 1613, S. 67).

42

«Si vero ancilla cuiuscunque in civitate simili coriversatione habitare dinoscitur, a iudice correpta trecentis flageuis publice verberetur, et decalvata domino reformetur, sub ea conditione, ut earn longius a civitate faciat conyersari; aut certe tali loco transvendant, ubi penitus ad civitatem accessum non habeat Quod si forsitan nec ad villam transmittere, nec vendere voluerit, et haec iterum ad civitatem reversa fuerit, huiusmodi dominaf in conventu publice quinquaginta flagella suscipiet. Quod si contigerit, ut cum domini voluntate adulterium commisisset, adquirens per fornicationem pecuniam domino suo, et ex hoc publice fuerit convictus, ipse dominus eundem numerum flagellorum, qui superius de eadem continetur ancilla, suscipiat Similiter et de ipsis praecipimus custodiri, quae per vicos et villas iu adulteru eonsuetudine fuerint deprehensae». A. a. O. S. 67–68.

43

Что несвободные рабыни или служанки представляют у германцев старейший элемент проституции, мы докажем ниже этимологически и исторически.

44

Перепечатано у Rabutaux а. а. О. стр. 250–256.

45

Nutzbares, galantes und curioses Frauenzimmer – Lexicon. Vermehrte und verbesserte Auflage, Frankfurt und Leipzig, 1739, Spalte 732.

46

Simonis Christophi Ursini Commentatio juridica tie Quaestu meretricio, Halle 1737, S. 15: ut si quae tarn nocturno quam diurno tempore Viros promiscue in domum suam admiserit.

47

Etenim non locus, sed vitae genus meretricem facit. (Ursinus a. a. O. S. 6).

48

Cp. L. Craisson, De rebus venereis ad usum confessariorum, Paris 1870. S. 23.

49

Цит. у Ursinus a. a. O. S. 6.

50

Там речь идет только о противоестественном разврате, кровосмешении, соблазнении, изнасиловании, прелюбодеянии, двоеженстве, сводничестве с замужними женщинами и детьми. См. «Hals-Oder Peinliche Gerichtsordnung Kaiser Karls V, vom Jahre 1553». Herausg. v. Curt Muller, Leipzig (Reclam). S. 57–59 (§§ 116–123).

51

Так, например, у J. J. Beck, Tractatus de eo quod justum est circa stuprum, Nürnberg 1743, стр. 8, в дословном переводе.

52

Wolfgang Mittermaier, Die Sittlichkeitsdelikte im schweizerischen Strafgesetzbuch. In: Schweizerische Zeitschrift für Strafrecht, 1907, Bd. 20, S. 229.

53

Outrage public aux moeurs et prostitution. Extrait du Rapport de la Commission legislative de Neuchatel sur un projet de Code penal. In: Revue de morale progressive, Geneve, 1892, Nr. 16–17. S. 187.

54

Цит. по О. Commenge, La prostitution clandestine а Paris, Paris 1897. S. 2.

55

Ralph Wardlaw, Lectures on female prostitution, Glasgow 1843. S. 17–18.

56

Cp. Theodor Mommsen, Das Romische Strafrecht, Leipzig 1899. S. 694.

57

W. Mittermaier, Verbrechen und Vergehen wider die Sittlichkeit. In: Vergleichende Darstellung des deutschen und auslandischen Strafrechts. Besonderer Teil Band IV. Berlin 1906. S. 158.

58

Franz von Lisst, Lehrbuch des deutschen Strafrechts, 16. u. 17. Aufl. Berlin 1908. S. 376.

59

Mittermaier а. а. О. S. 158.

60

а. Lisst а. а. О. S. 376.

61

D. Benk, Artikel «Prostitution» im Handwörterbuch der Staatswissen-schaften von Conrad, 2. Aufl, Jena 1901. S. 257.

62

Gustav Behrend, Artikel «Prostitution» in Eulenburgs Real-Enzyklopadie der gesammten Heilkunde. 3. Aufl. Bd. XIX, Berlin-Wien 1898. S. 436.

63

Reuss, La Prostitution au point de vue de l’hygiene et de Fadmimstration. Paris 1889, S. 2.

64

Cp. Craisson a. a. O. S. 23; Debreyne a. a. 0. S. 93.

65

«Dans toute prostitution i! у a de la venalite». Leo Taxil, La prostitution contemporaine. Paris 1884. S. 7.

66

A. Blaschko, Hygiene der Prostitution und der venerischen Krankheiten. Jena 1900. S. 36.

67

Cp. Frans V. Lissi а. а. О. S. 376.

68

W. Mittermaier, Verbrechen und Vergehen wider die Sittlichkeit a. a. O. S. 158.

69

Поэтому определение Yves Guyot (La prostitution, Paris 1882, S. 8): «Est prostituee toute personne pour qui les rapports sexuels sont subordonnes a la question de gain», слишком неопределенно и широко.

70

William Tail, Magdalenism. An inquiry into the extent, causes and consequences of prostitution in Edinburgh, Edinburgh 1842, S. 2: «The prostitute is generally a person who openly delivers herself up to a life of impurity and licentiousness, who is indiscriminate in the selection of her lovers, and who depends for her livelihood upon the proceeds arising from a life et prostitution».

71

O. Commenge, La prostitution clandestine a Paris, Paris 1897, S. 4: «La prostitution est I’acte par lequel une femme, faisant commerce de son corps, se livre au premier venu, moyennant renumeration et n'a d’autres moyens d'existence que ceux que lui proeurent les relations passageres qu’elle. entretient avec un plus on moms grand nombre d'individus».

72

Равнозначные выражения в остальных местных законах немецких государств собрал Шмёльдер: «Die Bestrafung und polizeiliche Behandlung der gewerbsmassigen Unzucht». Düsseldorf, 1892, стр. 9-10.

73

Vgl. J. D. H. Temme, Lehrbuch des Preussischen Strafrechts, Berlin 1853, S. 718; v. Iiszt a. a. 0. S. 376; Mittermaier a. a. O. S. 158.

74

D. Renk a. a. O. S. 257.

75

A. Neisser, Nach welcher Richtung lasst sich die Reglementierung der Prostitution reformieren? In: Zeitschrift für Bekämpfung der Geschlechtskrankheiten Bd. I, Leipz. 1903, S. 164.

76

Josef Schrank, Die Prostitution in Wien, Wien 1886, Bd. I, S. 1.

77

Franz W. Krassel, Privatrecht und Prostitution. Eine sozial-juristische Studie, Leipzig und Wien 1894. S. 15.

78

Дословную выписку из этого знаменитого послания см. у А. J. Parent dи Chatelet, De la prostitution dans la ville de Paris, 3-me edition par Trebuchet, 1857, т. I, стр. 20–23.

79

Rabutaux, а. а. О., S. 123.

80

L. Martinean, La prostitution clandestine, Paris 1885, S. 36.

81

Seneca, De beneficus I, 14 (Opera ed. Frider. Haase, Leipzig 1877, Bd. II, S. 13): «Meretrix ita inter multos se dividit, ut nemo non aliquod signum familiaris animi ferat».

82

F. W. Krassel, Privatrecht und Prostitution, – S. 15.

83

F. H. Pradier, Histoire statistique, medicale et administrative de la prostitution dans la ville de Clermont-Ferrand, Clermont-Ferrand 1859, стр. 1: «La prostitution, dans l’acception la plus large du mot, est l’acte par lequel une personne fait servir son corps aux plaisirs d’une autre, dans les cas defendus par les moeurs».

84

Entscheidungen des Reichsgerichts in Strafsahen Bd. XI, S. 4, (Leipzig 1885), und Bd. 37, S. 303–306 (Leipzig 1905).

85

Vgl. Mittermaier, а. а. О. S. 158.

86

Mittermaier, а. а. О. S. 158.

87

Alfred VierJcandt, Naturvolker und Kulturvolker. Ein Beitrag zur Sozial– psychologie. Leipzig 1896. S. 336.

88

Cp. две превосходные, напечатанные в одной книге статьи: Albrecht Dietcrich, Ueber Wesen und Ziele der Volkskunde, и Hermann Usener, Ueber vergleichende Sitten und Rechtsgeschichte– Leipzig, 1902.

89

Так нужно понимать выражение «incerta Venus» (книга 1, сатира 3, ютах 109). Cp. Q. Boratius Flaccus Satiren erklart von Hermann Schute. Berlin, 1881, стр. 43.

90

Цинтия – возлюбленная поэта Проперция, а оплакивающая смерть воробья Лесбия – возлюбленная поэта Катулла.

91

Сатиры Ювенала, перевод Фета (сатира VI, стихи 1-10).

92

См. об этом Блох, «Половая жизнь нашего времени и ее отношение к современной культуре», пер. врача П.И. Лурье-Гиберман, изд. журнала «Современная медицина и гигиена», стр. 406–413.

93

Половой аморализм первобытных народов отмечает Герхарт Гауптман в отдающейся всем и каждому Герзинде, которой он влагает в уста следующие слова:

«Я дитя – не вашей Евы,
Не вашего Адама, и мои
Не ели прародители от древа
Греховнаго, а потому и я
Добра и зла не различаю».

(Перев. А. М. Федорова).

94

Pierre Dufour (=Paul Lacroix), Geschichte der Prostitution. Gross-Lichterfelde. Bd. I, Teil 1, S. VII–VIII.

95

Karl Friedrich, Burdach, Die Physiologie als Erfahrungswissenschaft, Leipzig 1826, Bd. I, S. 360.

96

J. J. Bachofen, Das Mutterrecht, Stuttgart 1861, S. 10.

97

См. Otto Schoetensack, Die Bedeutung Australiens fur die Heranbildung des Menschen. In: Zeitschrift fur Ethnologie Bd. 33, Berlin 1901, S. 142; Friedrich von Hellwald, Die menschlrche Familie, Leipzig 1889, S. 134; Iwan Bloch. Половая жизнь нашего времени, стр. 24–25 (пер. Лурье-Гиберман).

98

См. Eduard Meyer, Ueber die Anfange des Staates und sein Verhaltnis zu den Geschlechtsverbanden und zum Volkstum. In: Sitzungsberichte der KSnigl. Preuss. Akademie der Wissenschaften, Philosoph.-histor. Klasse vom 6. Juni 1907, XXVII, S. 508–538.

99

Это не исключает, конечно, наблюдающейся и у животных «борьбы за самку», которая, напротив, именно и делает понятной частую смену составляющих пары индивидуумов.

100

М. Hoernes, Urgeschichte der bildenden Kunst in Europa. Wien 1898, S. 19.

101

Vgl. H. Klaatsch, Ergebnisse meiner australischen Reise. In: Korres pondenzblatt der Deutschen Gesellschaft fur Anthropologie, Ethnologie und Urgeschichte, 1907, Bd. 38, S. 82–83.

102

Klaatsch a. a. 0. S. 83.

103

Edouard Piette, Notes pour servir a l’histoire de l’art primitif. in: L’AnthropoIogie Bd. 4, Paris 1894, und «La station de Brassempouy et les statuettes humaines de la periode glyptique», там же 6, 1895, S. 129

104

Рис. 12 и 13 у Hoernes а. а. О. стр. 47.

105

Ср. рис. табл. II у Hoernes, и рис. 1 – у Ferdinand von Feitscnstein, Urgeschichte der Ehe, Stuttgart 1908, S. 8-11.

106

Szombathy, Die Aurignacienschichten im Loss von Willendorf. In: Korrespondenzblatt der Deutschen Gesellschaft fur Anthropologie usw., 1909, Bd. 40. S. 85–88 (spe2iell S. 88 und Fig. 2, S. 87).

107

Pfukl, Die Urbewohner Griechenlands. In: Korrespondenzblatt der Deutschen Gesellschaft fur Anthropologie usw., 1907, Bd. 38, S. 16.

108

Vgl. Friedrich von Hellwald, Ethnographische Rosselsprilnge, Leipzig 1891, S. 250.

109

Ferdinand v. Feitzenstein. Urgeschichte der Ehe, Stuttgart 1908, стр. 9.

110

Karl V. den Sleinen. Unter den Naturvolkern Zentral-Brasiliens, Berlin 1894, стр. 190–191. Под влиянием наивной половой радости готтентотка Нама импровизирует своему грудному младенцу следующую похвальную песню:

Ты, дитя отца с сильными бедрами,
Ты будешь когда-нибудь укрощать между своими бедрами быков.
Ты, имеющий сильный половой член,
Ты произведешь когда-нибудь на свет сильных и многочисленных детей.

См. Andree, Frauenpoesie bei Naturvolkern. В Korrespondenzblatt der deutschen Gesellschaft fur Anthropologie и т. д. 1906, т. 37, стр. 115.

111

Рис. 16 у Koernes, а. а. О., стр. 143. – Воспроизведенная у Ретценштейна (а. а. О. стр. 27, рис. 14) фигура предка с островов Теапи держит одну руку под грудью, а другую – на половых частях, указывая на них.

112

Koernes а. а. О. стр. 209.

113

О половом значении украшений на боковых частях таза см. мою книгу «Половая жизнь», стр. 117–118.

114

Abbild. 8 und 9 bei Reitzenstein a. a. O. S. 16.

115

Friedrich Ratzel, Volkerkunde, 2 Auflage, Leipzig und Wien 1894, Bd. 1, S. 111.

116

Friedrich Engels, Der Ursprung der Familie, des PrivateigentumsTund des Staates, 13. Aufl., Stuttgart 1910, S. 19.

117

Vgl. А. Vierkandt, Die Stetigkeit im Kulturwandel. Eine soziologische Studie. Leipzig 1908, S. 196.

118

Cp. схему на стр. 426–427 у Lewis В. Morgan, Die Urgesellschaft. Aus dem Englischen von W. Eichhoff und Karl Kautsky, 2. Aufi., Stuttgart 1908.

119

Engels a. a. О. S. 63.

120

«Дикой» любовью д-р Блох называет «внебрачныя половыя сношения», в основе которых нет любви, в противоположность «свободной любви», сторонником которой он является. См. его книгу «Половая жизнь», стр. 253. (Прим. пер.).

121

См. мою книгу «Половая жизнь» стр. 108, а также Viercandta. а. а. О. стр. 29–30, стр. 156. – По Madame Celine Ronooz (в «PsychologTe comparee de l’homme et de la femme», Paris, 1898, стр. 85–87. Цитир. no Rieitzenstein'y, а. а. О. стр. 104), первобытная женщина даже долгое время защищала свою наготу от чувства стыда, навязанного ей мужчиной вместе с одеждой.

122

Примеры из древних времен у Бахофена, Das Mutterrecht, стр. 11; из жизни дикарей – у Плосс-Бартельса, Das Weib in der Natur– und Volker-kunde, 8 изд., Лейпциг, 1905 г., т. I, стр. 540 и след. Во время Шамиссо жители островов Палау лишены были всякаго стыда, так что они скотски удовлетворяли свой половой инстинкт на глазах у всех». Adelbert von Chamissos Werke, Leipzig 1836, Bd. II, S. 277. – По И. P. Мукке (Horde und Familie in ihrer urgeschichtlichen Entwicklung, Stuttgart, 1895, S. 60–70) половой акт уже потому должен был совершаться в первобытные времена публично, что место, занимаемое ордой, было слишком ограниченно. При этом сказывалось также подражание. Что делал один, то делал и другой. Половой акт совершался не только публично, но и публично всеми в совокупности. Акты оплодотворения и рождения были общественным делом и потому производились coram publico.

123

Использованная нами литература главным образом следующая: Friedrich von Hellwald, Die menschliche Familie, Leipzig 1889; Friedrich Matzel, Volkerkunde, Leipzig 1894, 2 Bande; Heinrich Schurte, Urgeschichte der Kultur, Leipzig 1900; derselbe, Altersklassen und Mannerbunde, Berlin 1902; Ferdinand von Reitzenstein, Urgeschichte der Ehe, Stuttgart 1908; derselbe, Liebe und Ehe im alten Orient, Stuttgart 1909; derselbe, Liebe und Ehe in Ostasien und bei den Kulturvolkern Aitamerikas, Stuttgart 1910; Josef Kohler, Rechtliche Grundlagen der Ehe, in: Mann und Weib, herausgegeben von Kossmann Weiss, Stuttgart 1908, Bd. II, S. 251–298; H. Berkusky, Die sexuelle Moral der Naturvolker, in: Die neue Generation, herausgegeben von Helene Stocker, 1910, Heft 8 und 9, 307–317 und S. 355–368; Iwan Bloch. Половая жизнь нашего времени, стр. 165–172 (всюду цитир. изд. «Современной Медицины и Гигиены», пер. Лурье-Гиберман Zeitschrift fur Ethnologie и др.

124

Fr. Hirth, Ueber die Wilden Formosas. Aus den chinesischen Annalen (Tai-wan-fu-chih) des 17. Jahrhuriderts, in: Verhandlungen der Berliner Gesellschaft far Anthropologie, Ethnologie und Urgeschichte, 1893, S. 334.

125

Шамиссо говорит об обитателях островов Южного Океана (см. его «Reise um die Welt»: Werke, Leipzig 1836, Bd. II, S. 273): «Замужние женщины преданны исключительно своим мужьям. Незамужним же обычай позволяет пользоваться своей свободой. Они проводят ночи в собственных больших домах».

126

Ratzel, Volkerkunde, т. I, стр. 257.

127

См. мою книгу «Половая жизнь нашего времени», стр. 170–171 и Paul Wilutzky, Vorgeschichte des Rechts, Bd. I, Breslau 1903, S. 55–82.

128

Там же и Wilutzky, S. 20–21.

129

M. Krieger, Neu-Guinea, Berlin 1899, S. 298, cit. nach Berkusky a. a. O. S. 335.

130

F. t. Reitzenstein, Urgeschichte der Ehe, S. 18.

131

Deutsches Kolonialblatt, 1900, S. 417.

132

Ratzel, а. а. О., Bd. I, S 255; Schurtz а. а. О., S. 195.

133

Codrington, The Melanesians, S. 235, cit. nach Schurtz, a. a. O. S. 195, 236.

134

Ratzel, а. а. О., I, S. 254–255.

135

Thurnwald, Nachrichten aus Nissan und von den Karolinen, in: Zeitschrift fur Ethnologie, 1908, Bd. 40, S. 107–108.

136

R. Thurnwald, Im Bismarckarchipel und auf den Salomoinseln, in: Zeitschrift fur Ethnologie, 1910, Bd. 42, S. 123.

137

В. H. Purcell, Rites und customs of Australian Aborigines, in; Verhandlungen der Berliner Gesellschaft fur Anthropologie usw.,1893, S. 288.

138

Friedrich Scknurrer, Geographische Nosologie, Stuttgart 1813, S. 159.

139

Rosmann, Beschrijving van de Guinese Goud-Tand-en Sklavekust, I, S. 203, cit. nach Schurtz, S. 196.

140

W. Reade, Savage Africa, S. 425.

141

Post, Afrikanische Jurisprudenz, Bd. I, S. 463 ff., cit. nach Schurtz, a. a. O., S. 196–197.

142

Ratzel, Volkerkunde, Bd. II, S. 314.

143

Schurtz, a. a. O., S. 299.

144

F. v. Reitzenstein, Liebe und Ehe im alten Orient, S. 15.

145

Ploss-Bartels, Das Weib in der Natur– und Volkerkunde, Bd. I, S. 591.

146

Там же, стр. 591.

147

О проституции с целью добыть себе приданое, у индийских племен, см. Waitz, Anthropologie der Naturvolker, Bd. IV, S. 277.

148

Во всяком случае, они происходят от древних обитателей Малой Азии. См. Georg Buschan, Illustrierte Volkerkunde, Stuttgart 1909, S. 309

149

Ploss-Bartels, a. a. O., Bd. I, S. 590.

150

Reitzenstein, Liebe und Ehe in Ostasien und bei den Kulturvolkern Altamerikas, S. 70.

151

Там же, стр. 83.

152

Karl von den Steinen, Unter den Naturvolkern Zentral-Brasiliens, Berlin 1894, S. 480, 486, 500–502.

153

Paul Ehrenreich, Beitrage zur, Volkerkunde Brasiliens, in: Ver6ffentlichungen aus dem Kgl. Museum fur Volkerkunde, Bd. II, S. 28.

154

Иван Блох, «Половая жизнь нашего времени», изд. «Современной медицины», пер. П. И. Лурье-Гиберман, стр. 81-107. См. также основательное сочинение Георга Рунце.

155

Христианским миссионерам все это должно было, конечно, представляться в совершенно другом свете. Этим объясняется, почему францисканский патер Сахагун говорит об ацтеках, что «они почитают богиню сладострастия Тласольтеотль, которой они, однако, не каются в своем разврате, потому что не считают его грехом». «Histoire generate des choses de la Nouvelle Espagne» traduite par Jourdanet et Simeon, Paris 1880, стр. 343.

156

Paul Wilutzky, Vorgeschichte des Rechts, Bd. I, S. 26.

157

Slarсke, Die primitive Familie. Leipzig 1888, S. 92.

158

Wilutzky, a. a. 0., S. 26.

159

Там же.

160

Knappe, Mitteilungen aus den deutschen Schutzgebieten, Bd. I, S. 76.

161

Wilutzky, a. a. O., S. 27.

162

Josef Kohler, in: Zeitschrift fur vergleichende Rechtswissenschaft. Bd. X, S. 120ff.

163

Ploss-Bartels, Bd. I, S. 544.

164

R. Poch, Reisen in Neu-Guinea, in: Zeitchrift fur Ethnologie, 1907, Bd. 39, S. 392.

165

Fr. S. Krauss, Beischlafausubung als Kulthandlung, in: Anthropophyteia, 1906, Bd. Ill, S. 28–30.

166

Ploss-Bartels, Bd. I, S. 190.

167

См. J. A. Dulaure, Les divinites generatrices ou du culte du Phallus chez les anciens et chez les modernes. Paris, 1805, 1825, 1885 и 1905, а также немецкое расширенное издание, «Die Zeugung in Glauben, Sitten und Brauchen der Vdl– ker», von Friedrich S. Krauss und Karl Rieiskel, Leipzig, 1909 (с более новой литературой).

168

См. «Половая жизнь нашего времени» И. Блоха, стр. 86–87.

169

Zeitschrift fur vergleichende Rechtswissenschaft, Bd. XIV, S. 153–154.

170

a. a. O., S. 25.

171

J. Kohler, in: Zeitschrift fur vergleichende Rechtswissenschaft, Bd. XII, S. 315–316.

172

Kohler, ebend., Bd. V, S. 345.

173

Wilutzky, a. a. O., S. 36.

174

Vgl. Wilutzky, a. a. O., S. 34–37.

175

См. И. Блоха «Половая жизнь наш. врем.», стр. 86, 88–89.

176

Vgl. Schurtz, Altersklassen und Mannerbunde, S. 198.

177

Vgl. Iwап Bloch, Beitrage zur Aetiologie der Psychopathia sexualis, Dresden 1902, Bd. I, S. 79 ff.

178

Iwan Bloch, Beitrage usw., 1902, Bd. I, S. 88–89.

179

Согласно вере индусов, например, всякое божество имеет свой гарем. См. Е. Hardy, Indische Religionsgeschichte, Leipzig 1898, стр. 43.

180

Paul Nucke, Die angeblichen sexueilen Wurzeln der Religion, in: Bres– lers Zeitschrift fUr Religionspsychologie, 1908, Bd. II, S. 4. ff.

181

Иван Блох, «Половая жизнь нашего времени», стр. 81-107.

182

Lou Andreas Salome, Erotik und Religion, in: Die Erotik, Frankfurt a. M. 1910, S. 32–37.

183

Драмы Roswilha V. Gandersheim. Немецк. перев. Ottomar Piltz, Leipzig (Reclam), стр. 123. По аналогичным мотивам, раскаявшаяся грешница Тайс сжигает свои сокровища в драме «Paphnutius».

184

Касательно этого вполне установленного факта мы приведем еще интересное объяснение знаменитого теолога I. I. Деллингера («Heidenthum und Judenthum, Vorhalle zur Geschichte des Christenthums, Regensburg 1857, стр. 398–399). «Где сексуальность приписывалась самому божеству, где стояли друг против друга два божества, одно мужское и одно женское, там половые отношения казались чем-то, опирающимся на самое божество. Половой инстинкт и удовлетворение его были тем, что и в человекевсего больше соответствовало божеству. Таким образом, сладострастие само превратилось в богослужение. Так как основная мысль жертвы в том, что человек отдавался божеству не непосредственно, а через заместителей божества, то женщина не могла ничем лучше служить богин е, чем проституцией. Вот почему так распространен был обычай, по которому девушки перед своей свадьбой должны были один раз отдаться в храме богини. Это была в своем роде такая же жертва, как жертва первых полевых продуктов». В почитании богинь проституции решающая роль принадлежит матриархату и материнскому праву, как это доказали Бахофен, Гелльвалъд и др. (См. J. J. Bachofen, Die Sage von Tanaquil, Heidelberg 1870, стр. 40 и след.; Fr. v. Hellwald, Die menschliche Familie, стр. 40). Отцовское право, патриархат, лежащий в основе религии Моисея, Заратустры, Христа, Будды, Магомета, враждебен женскому культу. Все названныt религии боролись и частью победили религиозную проституцию.

185

Schurtz, а. а. О., S. 209.

186

А. Raffray, Voyage а la cote nord de la Nouvelle-Guinee, in: Bulletin de la Societe de Geographie, 1878, Bd. XV, S. 393.

187

Zundel, Land und Volk der Eweer auf der Sklavenkuste in West-afrika (Z. der G. f. Erdkunde zu Berlin, 1877, Bd. XII. S. 416 bis 417).

188

Adolf Bastian, Der Mensch in der Geschichte, Leipzig 1860, Bd. Ill, S. 306

189

Adolf Bastian, Die deutsche Expedition an der Loangokuste, Jena 1874, Bd. I, S. 176. – Цена эта считается установленной божеством.

190

Bastian, Der Mensch in der Geschichte, Bd. III, S. 316.

191

Julius Lippert, «Allgemeine Geschichte des Priestertums», Berlin 1883–1884, Bd. I, S. 522, Bd. II, S. 314, und «Kulturgeschichte der Menschheit in ihrem organischen Aufbau», Stuttgart 1887, Bd. II, S. 13–14.

192

Vgl. Bastian, Loangokгste, Bd. I, S. 152, S. 175–177.

193

Bastian, Der Mensch in der Geschichte, Bd. III, S. 321.

194

v. Beitzenstein, Liebe und Ehe bei den Kulturvolkern Altamerikas, S. 70.

195

J. J. Bachofen, Die Sage von Tanaquil, Heidelberg 1870, S. 43.

196

Милитта (от ассирийского «mu’allidat»=родильница) – богиня родов.

197

V. Reitzenstein, Liebe und Ehe im alten Orient, S. 54.

198

Vgl. Iwап Bloch, Der Ursprung der Syphilis, Jena 1911, Bd. II, S. 479–481.

199

Fridrich von Sontheim. Geschichte der Liebe, Stuttgart 1855, S. 24.

200

Vgl. Julius Preuss, Prostitution und sexuelle Perversitaten nachBibel und Talmud, in: Monatshefte fur prakt Dermatologie, 1906, Bd. 43, S. 11.

201

«Здравый смысл будет охранять тебя… чтобы спасти тебя от жены чужой… речи которой льстивы» (Притчи Соломона, 2, 16). «И для чего, сын мой, хочешь искать себе радостей от чужой и хочешь иметь в своих объятиях не принадлежащую тебе»? (Притчи 5, 20). «Жена блудная – глубокий ров, и чужая – тесный колодезь» (Притчи, 23, 27).

202

J. Lippert, Allgemeine Geschichte des Priestertums, Bd, II, S. 314.

203

Julius Rosenbaum. Geschichte der Lustseuche im Altertum, 6. Aufl., Halle 1893, S. 88.

204

Vgl. Preuss, a. a. 0., S. 7.

205

Цит. no Rosenbaum, a. a. O., S. 52.

206

Bachofen. Tanaquil, S. 45 (и указания источников).

207

Augustinus (De civitate dei IV, 10): Финикияне перед тем, как отдавать дочерей своих замуж, приносили Венере блудниц подарок на деньги, вырученныя проституцией дочерей.

Страница notes