Ислам модернизациясы. 1 Бөлім - стр. 23
Ислам діні əрбір адамның Алла Тағала жəне Оның жаратылысы алдындағы міндеттерін толық орындауы үшін жағдай жасауға шақырылған. Мұның кілті – əділ де парасатты басшының басшылығымен салауатты қоғам құру. Жауапкершілікті мойнына алып, Алланың разылығы мен нығметіне бөленетіндей халқын алға жетелейтін басшы сайлау. Ал барлық мұсылмандар өз билеушісін қолдауға, оны құрметтеуге, оның əділ бұйрықтарын орындауға, оған тек жақсылық тілеп, ешбір жағдайда оның беделіне нұқсан келтірмеуге міндетті.
Халықты басқару – ең үлкен жауапкершілік. Халық басқару тізгінін өз қолына алған адам иығына өте ауыр жүк артады. Расында, Қиямет күні əрбір адам өз қолында немесе қолында болған əрбір адам үшін жауапты болады. Отағасы əйелі мен балалары үшін жауапты болады. Мемлекет басшысы барлық қарамағындағылар үшін жауап береді. Бұл жайында Алла Елшісі: «Сендердің əрқайсысың қойшысыңдар, əркім өз отарына жауаптысың. Имам – қойшы, ол өз қол астындағыларға жауапты. Күйеу отбасында бақташы, ол отбасына жауапты. Əйел күйеуінің үйінде бақташы жəне ол оған жауапты. Қызметші қожайынының меншігіндегі бақташы жəне ол үшін жауапты. Бала əкесінің мал-мүлкінің бағушысы, ол да оған жауапты. Сендердің əрқайсысың қойшысыңдар, əркім өз отарына жауаптысың» (Ахмад, Əбу Дауд, ат-Тирмизи; əл-Əлбани бұл хадисті сахих деп таныған). Дегенмен, əркім өз міндетін атқара алмайды. Нағыз мумин Раббысынан қорқып, жауапкершілік іздемеу керек, ел басқару оңай іс емес, бірақ егер халық оған билік тапсырса, ол барлық істе əділ, құдайдан қорқу үшін бар күш-жігерін салуы керек.
Пайғамбарымыз: «Уа, Əбдур-Рахман, əмір болуды сұрама, өйткені өтінішіңе орай əмірші болып тағайындалсаң, бұл қызметке сен ғана жауапты боласың. Егер сен мұнсыз (кездейсоқ) тағайындалсаң, бұл істе саған жəрдем беріледі» (əл-Бұхари жəне Муслим). Пайғамбарымыз: «Алланың атымен ант етемін, біз бұл қызметке өз еркімен келгенді де, оған құмар адамды да тағайындамаймыз», – деді (əл-Бұхари жəне Муслим). Бір күні Əбу Зəрр Алла Елшісіне: «Мені осы лауазымға тағайындамайсың ба?», – деді. Пайғамбар оның иығынан қағып: «Уа, Əбу Зəр, сен əлсізсің, бұл жауапкершілік. Қиямет күні ол ұят пен қорлық əкеледі жəне осы лауазымды дұрыс алып, барлық парыздарын орындаған адамнан басқаның бəрін өкінішпен тудырады» (Муслим).
Əділдік – билеушінің ең жақсы қасиеті. Жоғарғы Тəңір жалғыз Төреші, ал заң шығару құқығы тек Оған ғана тиесілі. Демек, Аллаһ жер бетіндегі құлдарына билік берген адам Аллаһтың заңын ұстануы керек. Сонда ғана Алланың разылығына бөленіп, өзі басқарып отырған қоғам береке мен тұтастыққа толы болады. Алланың шариғатына мойынсұну жəне оған қанағат ету – иманның ең маңызды құрамдас бөлігі. Демек, барша мұсылман əміршілері Алланың түсіргеніне сүйене отырып үкім беруге міндетті, ал қол астындағылары Аллаһ Тағаланың Кітабында жəне Елшісінің сүннетінде түсірген нəрселерге жүгінуге міндетті.